سیادرکا نیوز

علمی - فرهنگی - اجتماعی - هنری

سیادرکا نیوز

علمی - فرهنگی - اجتماعی - هنری

گویش مازندرانی


   

گویش مازندرانی مرکب از چند زبان کهن است که اسکلت اصلی آنرا زبان فارسی تشکیل میدهد. و چون بیشتر افعال آنرا فعلهای فارسی و یا آندسته از افعالی که ریشه ی فارسی دارند تشکیل می دهد ، گویش مازندرانی (تبری) زیر شاخه ی زبان فارسی محسوب می گردد.البته در اینجا منظور از فارسی ، زبان فارسی امروزی نیست بلکه منظور فارسی میانه است یعنی آن زبانی که در دوران ساسانیان بدان تکلم می شده است ، با اندکی تغییر. حتی در بعضی موارد واژه هایی از فارسی هخامنشی و ساسانی با تغییر در لهجه ،هم اکنون نیز در مازندران کاربرد دارد که به مثالهایی از آن اشاره خواهم کرد.برای همین است که بی گمان گویش مازندرانی ، گنجینه ای از زبان فارسی است. پس از کلمات فارسی بدنه ی اصلی گویش مازندرانی را واژه های تبری ،یعنی زبان باستانی مازندران (تپورها) تشکیل می دهد این واژه ها که هم اکنون نیز استعمال می شوند قطعا ریشه ی فارسی ندارند. در کنار آن به مقدار کمتر واژه هایی به زبان سانسکریت نیز در گویش مازندرانی وجود دارد.علاوه بر آن آقای طیار لموکی مولف کتاب مازندران باستان معتقد است برخی از واژه های مورد استعمال در گویش تبری ریشه ی سومری دارند مثلا در زبان سومر باستان به گوسفند جوان می گفتند: سی لا (sila) ،این واژه با همین معنی در مازندرانی (silek) تلفظ می شود.حال به چند مثال دیگر در مورد واژه های فارسی کهن ،میانه و طبری که هم اکنون نیز در گویش مازندرانی  استعمال می شوند توجه کنید.  

 

در زبان فارسی هخامنشی واژه ی وهرگ (vahrag) به معنی گرگ است ،در مازندرانی برای گرگ از واژه ی ورگ (verg) استفاده می شود. در گویش مازندرانی برای پر حرفی از کلمه ی ساسانی سرو وش ( serovesh) استفاده می شود که ریشه ی سرایش را در این واژه می بینیم یا کلمه ی ساسانی ورزو (verzo)به معنی گاو نرکه مازندرانی آن با همین معنی ورزا (verza) تلفظ می شود. .خاطر نشان می کنم که تقریبا بیشتر افعال ولغات فارسی مورد استفاده در مازندرانی مانند مثال فوق دارای ریشه ی فارسی میانه هستند.

 

 مثالی از چند واژه ی تبری ازانبوه کلمات این زبان باستانی که در مازندرانی امروزی کاربرد دارند:

 

 تبری.....................................................فارسی

 

 ددا (deda)..............................................خواهر

 

گگه (gageh).............................................برادر

 

ریکا (rika).................................................پسر

 

کیجا (kiga)...............................................دختر

 

لاچ (lach) ...............................................دهان

 

 اری (ari) ................................................لثه

 

کش (kash) .............................................پهلو

 

 تلا (tela) ...............................................خروس

 

کرک (kerk) ............................................مرغ

 

سیکا ( sika ) ......................................... اردک

 

چیندِکا ( chindeka ) ................................ جوجه

 

بامِشی ( bameshi ) ............................... گربه

 

کوتِر (   koter )  ...................................... کبوتر

 

بِلبِل (  belbel )  ..................................... بلبل

 

تَشی ( tashi ) ..................................... جوجه تیغی

 

مَر (  mar ) ......................................... مار

 

لامیزه ( lamize ) ......................... زبان انتهای دهان

 

لینگ ( ling ) ............................... پا ( انسان )

 

چَک (  chak ) ............................. پا ( حیوان )

 

مافور ( mafor ) ........................... بینی

 

پِکَت ( pekat ) ............................ پشت سر

 

زبون ( zebon ) ............................. زبان

 

لاچی کتار ( lachi ketar ) ................ پر حرف

 

بورده ( bordeh ) ........................... رفتش

 

بموهه (  bemohe ) ...................... اومدش

 

بدیه (  badihe ) ........................... دیدش

 

ندیه ( nadihe ) ............................ ندیدش

 

بیارده (  biyardeh  ) ..................... آوردش

 

نیارده (  niyardeh ) ...................... نیاوردش

 

بخرده (  bakherdeh  ) .................. خوردش

 

نخرده (  nakherdeh  ) .................. نخوردش

 

او (o ) ........................................ آب

 

دو ( do  ) .................................. دوغ

 

سه ( se ) .................................. سیب

 

پلا ( pela ) .................................. پلو

 

دونه ( doneh ) ............................ برنج

 


 

این نمونه ا ی کوچک از واژه های تبری بود که برای آشنایی خوانندگان گرامی دراین صفحه آوردم.

 

متاسفانه در سالهای پس از انقلاب گروهی ازآقایان برای اینکه خود را مسلمان تر از دیگران جلوه دهند هنگامی که به مازندرانی صحبت می کنند انبوهی از لغات عربی را بکار می برند و خانمها نیز از مازندرانی صحبت کردن پرهیز می کنند و فارسی حرف زدن را برای خود کلاس!!! میدانند . این هجوم به گویش مازندرانی در این سالها چنان گسترده شده که بیم نابودی آن نیز می رود تا جایی که در دورافتاده ترین روستاها نیز می توان کودکان مازندرانی ای را دید که به فارسی امروزی (مدل پایتخت) صحبت می کنند.

خبر عجیب آدم فضایی ها در اندونزی


 
رسانه‌های دولتی اندونزی اعلام کردند که در پی وجود حلقه‌ها و اشکال مختلف در مزارع برنج این کشور، مردم به حضور آدم‌های فضایی اعتقاد پیدا کردند!

«گانتور پور وانتو» رییس دهکده‌ای در اندونزی در مصاحبه‌ای با رسانه‌های دولتی این کشور تصریح کرد: این حلقه‌ها و اشکال، شبیه به گل و گیاه است و در اکثر شالیزارهای منطقه «سلمان» یافت می‌شود.

این مقام مسئول در ادامه به خبرگزاری فرانسه خاطر نشان کرد: در یک هفته گذشته تعداد زیادی از این اشکال و حلقه‌ها بر روی مزارع و شالیزارهای این منطقه و چند ناحیه همجوار شکل گرفته‌اند. مردم احتمال می‌دهند که این اشکال را آدم‌های فضایی بر روی شالیزارهایشان به وجود آورده‌اند.

بر اساس اعلام دپارتمان کشاوزی این کشور، تاکنون در 70متر از این اراضی این اشکال به وجود آمده‌اند. با این حال، تاکنون علت به وجود آمدن این حلقه‌ها و مشخص نشده است.
 
منبع : پایگاه تکناز

روحیه مردان از زنان حساس تر است

روحیه مردان از زنان حساس تر است

 

محققان اعلام کردند که نه تنها روحیه مردان از زنان حساس تر است بلکه بیشتر دچار اختلالات شخصیتی می شوند

مردان با وجود قدرت جسمی بالا نسبت به زنان در مواجهه با مشکلات زندگی بیشتر دچار مشکلات روحی و روانی میشوند بر این اساس والدین و جامعه باید به کودکان پسر نیز مانند دختران گریه کردن را آموزش دهند .

خبر جدید درمورد دلیل رفتن حامد کمیلی از ایران + کشور مقصد


خبر جدید درمورد دلیل رفتن حامد کمیلی از ایران + کشور مقصد
چند روز پیش خبری در رسانه ها مطرح شد مبنی بر اینکه حامد کمیلی برای همیشه ایران را ترک کرده و دیگر هم به کشور باز نخواهد گشت...

چند روز پیش خبری در رسانه ها مطرح شد مبنی بر اینکه حامد کمیلی برای همیشه ایران را ترک کرده و دیگر هم به کشور باز نخواهد گشت، برای جویا شدن از صحت و سقم این خبر با یکی از دوستان نزدیک کمیلی تماس گرفتیم که وی در مورد خبر منتشر شده به ما گفت: « مدتی پیش یک پیشنهاد خوب خارجی به دست حامد رسیده که وی چند روز پیش برای مذاکره در مورد این فیلم به فرانسه سفر کرده است. هنوز معلوم نیست که چه اتفاقی خواهد افتاد اما چیزی که مشخص است به دلیل برخی مشکلات و محدودیت ها، اگر حامد بازی در این فیلم را بپذیرد دیگر نمی تواند در سینمای ایران حضور داشته باشد و به همین دلیل باید در خارج کشور کار و زندگی کند...»

عکس های دیدنی از گوشه کنار جهان



شستشوی یک فیل در استخر معبدی در شهر کلمبو سری لانکا



نمایش دلفین ها در توکیو





تزیینات و مراسم شب کریمس در اقصی نقاط جهان آبیجان پایتخت ساحل عاج





 درخت کریسمسی از صدها گوشی تلفن همراه در مقابل فروشگاهی در شهر "می تو" ویتنام





نمایش فیل ها در لباس بابانوئل برای دانش آموزان مدرسه ای در تایلند




یک مجسمه ساز هندی مشغول تکمیل مجسمه برنزی مهاتما گاندی برای ارسال و نصب در کالیفرنیا آمریکا





راهپیمایی در لباس شخصیت های کارتونی در رژه جشن کریسمس در مینسک ( پایتخت بلاروس)






سرویس مدرسه دانش آموزان هندی (دهلی)




مسابقات طناب کشی در گجرات هند


نمایی از رژه ارتش کره شمالی



ساخت مجسمه شنی کیم جونگ ایل رهبر متوفی کره شمالی از سوی یک هنرمند پیکر تراش چینی




مسابقه فوتبال فیل ها در نپال